آشنایی با ترکیه

ترکیه در خاور با کشورهای ایران، جمهوری آذربایجان (نخجوان)، ارمنستان، و گرجستان؛ در جنوب خاوری با عراق و سوریه؛ و در شمال باختری (بخش اروپایی) با بلغارستان و یونان همسایه‌است. همچنین ترکیه از شمال با دریای سیاه، از باختر با دو دریای کوچک مرمره و اژه، و از جنوب باختر با دریای مدیترانه مرز آبی دارد. دو تنگهٔ راهبردی بسفر و داردانل نیز در اختیار ترکیه است.

پهناوری ترکیه ۷۸۳٬۵۶۲ کیلومتر مربع (۳۷ام) است. ترکیه کشوری کوهستانی و نسبتاً پرباران است. شکل این کشور مانند یک مستطیل است که از سوی خاور و باختر امتداد یافته‌است. ترکیه با قرار گرفتن در یکی از حسّاس‌ترین مناطق جهان، دارای موقعیّت جغرافیایی راهبردی و بسیار خوبی است و گذرگاه جنوب باختر آسیا و اروپا به شمار می‌آید و کشورهای بسیاری، به ویژه ایران از خاک ترکیه برای ترانزیت کالا و انرژی استفاده می‌کنند. . ترکیه از آب و هوای خوب و جلگه ای برخوردار است و مکان های جالب و دیدنی دارد به دلیل همین سالانه تعداد زیادی توریست به آنجا مسافرت میکنند.

جمعیت ترکیه حدود ۷۶ میلیون نفر (برآورد ۲۰۱۳) می باشد، که حدوداً ۷۵ تا ۸۵ درصد مردم سنی و ۱۵ تا ۲۵ درصد هم علوی هستند. حکومت ترکیه لائیک است ولی بسیاری از مردم به دین اسلام پایبند هستند و عید فطر و عید قربان در این کشور تعطیل رسمی است. همچنین در ترکیه حدود ۷۰٪-۷۵٪ درصد مردم ترک، ۱۸٪ درصد کرد و ۷٪-۱۲٪ را سایر باشندگان قومی ترکیه تشکیل می‌دهند.[۱]

زبان رسمی ترکیه، ترکی (استانبولی) است که در گذشته با خط عربی (عثمانی) نوشته می‌شد و از زمان تشکیل جمهوری ترکیه توسط آتاترک در سال ۱۳۰۲ هجری خورشیدی (۱۹۲۳) با خط لاتین نوشته می‌شود. ترکیه در میانه دو فرهنگ شرقی و غربی قرار دارد هرچند فرهنگ این کشور به شرق بسیار نزدیکتر است تا به غرب.

ترکیه با نام امپراتوری عثمانی در چند سدهٔ گذشته، بخش‌های بزرگی از خاورمیانه و جنوب خاوری اروپا را در دست داشت. تا اینکه پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی امپراتوری عثمانی، جمهوری ترکیه به رهبری مصطفی کمال پاشا آتاترک در سال ۱۳۰۲ (۱۹۲۳) تأسیس شد.

مناطق طبیـــعی

ترکیه به هفت منطقه جغرافیایی تقسیم می‌شود:

منطقه آناتولی شرقی(Eastern Anatolian) (DoguAnadolu)

مناطق شرقی کشور را در بر می‌گیرد و مرتفع‌ترین و ناهموارترین منطقه ترکیه محسوب می گردد. این منطقه با مساحت 163هزار کیلومترمربع یزرگترین منطقه در ترکیه می باشد؛ ولی نسبت به سایر مناطق ترکیه، تراکم جمعیت کمتری دارد. آب‌وهوای این منطقه نیز معتدل قاره‌ای است. کوه آرارات(Mount Ararat) بلندترین کوه ترکیه در این منطقه قرار دارد. همچنین، دو رود مهم دجله(Tigris)و فرات(Euphrates)از این منطقه سرچشمه می‌گیرند.

منطقه فلات آناتولی مرکزی(Central Anatolian Plateau)(IcAnadolu)

شامل دره‌هایی است که ساحل اژه را از فلات آناتولی جدا می‌سازد و در مرکز ترکیه قرار دارد. مساحت این منطقه 151هزار کیلومترمربع و آب‌وهوای آن نیمه‌خشک قاره‌ای است. معمولا در طول سال، بارندگی در این منطقه کم است. آنکارا، پایتخت ترکیه، در این منطقه قرار دارد.

منطقه دریای سیاه(Black Sea)(Karadeniz)

شامل مناطق ساحلی شمال کشور است و در جنوب دریای سیاه قرار دارد. این منطقه به صورت کمربندی در بالای ترکیه قرار گرفته است. مساحت این منطقه 141هزار کیلومترمربع است و 1/18درصد از ترکیه را در بر می‌گیرد. این منطقه، تنها منطقه در کشور است که مردم روستانشین آن بیش از مردم شهر نشین‌اند. این منطقه آب‌وهوای اقیانوسی دارد. در ساحل، تابستان‌ها گرم و مرطوب و زمستان‌ها سرد و مرطوب است. همچنین این منطقه در مقایسه با دیگر مناطق ترکیه بیشترین میزان بارندگی را در طول سال دارد.

منطقه مدیترانه(Mediterranean)(Akdeniz)

شامل سواحل دریای مدیترانه در جنوب است. مساحت این منطقه 120هزار کیلومتر مربع است. آب‌وهوای آن در ساحل مدیترانه‌ای است و تابستان‌هایی گرم و خشک و زمستان‌هایی سرد و مرطوب دارد. آب‌وهوای مناطق داخلی قاره‌ای است و تابستان‌هایی گرم و خشک و زمستان‌هایی سرد و برفی دارد. شهر آنتالیا در این منطقه قرار گرفته است.

منطقه اژه(Aegean)(Ege)

این منطقه با مساحت 79هزار کیلومترمربع در غرب کشور قرار گرفته است. منطقه اژه آب‌وهوای مدیترانه‌ای و معتدل دارد. در طول ساحل، تابستان‌ها گرم و خشک و زمستان‌ها معتدل و سرد است. در مناطق داخلی تابستان‌ها گرم و خشک و زمستان‌ها سرد و همراه با بارش برف است. شهر ازمیر در این منطقه قرار دارد.

منطقه جنوب شرقی آناتولی(South Theastern Anatolia) (GuneydoguAnadolu)

در شمال سوریه و عراق و در جنوب شرقی ترکیه قرار دارد. مساحت این منطقه 75هزار کیلومترمربع است. این منطقه تحت تاثیر آب‌وهوای قاره‌ای و مدیترانه‌ای قرار دارد و از قدیم یکی از مهم‌ترین نواحی کشاورزی کشور بوده و حدود 20درصد از آن زمین‌های کشاورزی است. رود دجله و فرات از این منطقه می‌گذرد و به ترتیب به سمت عراق و سوریه جاری می‌شوند.

منطقه تراس و سرزمین‌های مرزی دریای مرمره

(Thrace and The Borderlands of the sea marmara) (Marmara)

شامل بخش اروپایی ترکیه یا به عبارت دیگر، منطقه تراس و سرزمین‌های مجاور دریای مرمره در شمال غربی کشور می‌شود. مساحت این منطقه در حدود 67هزار کیلومترمربع است. این منطقه کوچکترین و در عین حال پرجمعیت‌ترین منطقه در ترکیه می‌باشد. تابستان‌های این منطقه گرم و مرطوب و زمستان‌های سرد و گاهی اوقات با بارش برف همراه است. بخش شرقی این منطقه، کوهستانی و بلندترین نقطه آن کوه اولوداغ(Uludag)با ارتفاع 2543متر است. شهر استانبول در این منطقه قرار گرفته است.

آب‌وهــــوا

بهترین فصل برای سفر به ترکیه بهار و پاییز است. در این فصل هوا نه زیاد گرم و نه زیاد سرد است. وجود پستی و بلندی در ترکیه باعث ایجاد تفاوت‌های آب‌وهوایی در بین مناطق این سرزمین شده است. به طور کلی، ترکیه چهار منطقه آب‌وهوایی دارد:

سواحل جنوب و سواحل غرب با آب‌و هوایی مدیترانه‌ای؛

سواحل دریای سیاه با تابستان‌هایی گرم و زمستان‌هایی معتدل و مرطوب؛

بخش‌های شرق و شمال شرقی ترکیه با آب‌وهوایی کوهستانی؛

بخش‌های مرکزی فلات آناتولی با آب‌وهوایی نسبتا خشک قاره‌ای.

در طول سردترین ماه‌های زمستان، دی و بهمن، اختلاف زیادی میان درجه حرارت ناحیه‌های ساحلی از جمله سواحل جنوب، سواحل غرب و سواحل دریای سیاه و منطقه‌های سرد داخلی مشاهده می‌گردد. در نواحی مرتفع شرقی زمستان‌ها طولانی‌تر و سردتر است. در نواحی کوهستانی و شمالی ترکیه باران به مقدار زیاد و به طور منظم می‌بارد؛ ولی هرچه از سمت مغرب به سمت مشرق می‌رویم از مقدار باران کاسته می‌شود. گرم‌ترین تابستان کشور در آناتولی جنوب شرقی است. میزان بارندگی در فلات آناتولی حدود نصف نواحی ساحلی است. به طورکلی، این میزان بارندگی مربوط به ماه‌های اکتبر و آوریل است. بیشتر مواقع، در زمستان این بارش به صورت برف در می‌آید.

کوه‌هـــا

سرزمین ترکیه، فلاتی مرتفع است و کوه‌های آن متعلق به دوران سوم زمین‌شناسی هستند. بخش آسیایی ترکیه شامل کمربندی از سلسله‌ کوه‌های جوان با ارتفاع متوسط 1100متر از سطح دریا است که این ارتفاعات مشرف بر نواحی داخلی هستند و بخش‌های مرکزی نسبتا هموار را احاطه کرده‌اند. تعدادی از بلندترین کوه‌های ترکیه عبارتند از:

آرارات یا آغری(Ararat)(Agri)

کوه آرارات دو قله آتشفشانی غیرفعال به نام‌های آرارات بزرگ(Greater Ararat) و آرارات کوچک(Lesser Ararat) دارد. آرارات بزرگ، بلندترین قله ترکیه است. کوه آرارات در شمال شرقی کشور ترکیه، در ایالت آغری(Agri) و در مرز ایران، جمهوری آذربایجان و ارمنستان، قرار دارد. این کوه در قرآن، کوه جودی نامیده شده است.

رشکو(Resko) یا آلدروک(Uludoruk)

این قله، بلندترین قله کوه جیلو(Cilo) در ایالت هاکاری(Hakkari)است. این کوه در نزدیکی استان آذربایجان غربی در ایران قرار دارد.

سبحان(Suphan) (suphan)

کوه آتشفشانی غیرفعالی است که در شمال غربی دریاچه وان(Van) قرار دارد. این کوه، دومین کوه بلند آتشفشانی ترکیه، پس از آرارات، است.

کاچکار(Kackar) (Kackar)

این کوه در ایلت ریزه(Rize)، در شمال شرقی کشور، قرار دارد. به خاطر زیبایی این کوه به آن عروس قلل ترکیه در سواحل دریای سیاه می‌گویند.

ارجیس(Erciyes)

این کوه آتشفشانی در 25کیلومتری جنوب ایالت قیصریه(Kayseri)، تقریبا در مرکز ترکیه، قرار دارد و بلندترین کوه در آناتولی مرکزی محسوب می گردد.

رودهــــا

رودهای بسیار زیادی در ترکیه جریان دارند. این رودها از کوه‌های مختلف سرچشمه می گیرند و پس از گذشتن از ترکیه و بعضی از کشورهای همسایه به دریاهای اطراف می‌ریزند. لازم به ذکر است که تمام رودهای ترکیه، به غیر از دو رود، از ترکیه سرچشمه می‌گیرند: اورونتس (Orontes) یا نهرالعاصی از لبنان و ماریتسا(Maritsa)یا اِورُس یا مِریچ از بلغارستان سرچشمه می‌گیرند. قزل‌ایرماق(Kizilirmak)، بلندترین رودخانه ترکیه است و به دریای سیاه می‌ریزد. بیشترین کاربرد این رود در تولید انرژی برق‌آبی(هیدروالکترونیک) است.

دجله(Tigris) و فرات(Euphrates) که از جنوب شرقی ترکیه، رشته کوه توروس، سرچشمه می‌گیرند؛ به خلیج فارس می‌ریزند(دجله بعد از ترکیه به کشور عراق جاری می‌شود، ولی فرات مسیری نسبتا طولانی را در سوریه طی می‌کند و سپس وارد عراق می‌شود).

ارس(Aras) که از منطقه ارزروم سرچشمه می‌گیرد؛ از مرز ترکیه، نخجوان، جلفا و ارمنستان می‌گذرد و پس از گذر از مرز ایران و جمهوری آذربایجان وارد جمهوری آذربایجان شده و به رودخانه کورا می‌پیوندد و در نهایت به دریای خزر می‌ریزد. این رود در سال 1813 میلادی و در پی عهدنامه ترکمنچای به عنوان مرز ایران و روسیه برگزیده شد.

دریاچـــه‌ها

ترکیه، حدود 65دریاچه کوچک و بزرگ، با مساحت کلی نه هزار کیلومترمربع، دارد. بیشتر دریاچه‌های این کشور آب شیرین هستند و تنها تعداد کمی از آنها آب شورند. از نظر تعداد و حجم آب، دریاچه‌های آناتولی شرقی بالاترین میزان ذخیره آبی را دارند. دریاچه آب‌شور وان(Van)، بزرگ‌ترین دریاچه ترکیه، در این قسمت واقع شده است. دریاچه‌های زیادی نیز در مناطق غربی کشور قرار گرفته‌اند که دریاچه‌های بیشهر(Beysehir) و اگیردیر(Egirdir) از آن جمله‌اند.

در مناطق نزدیک به دریای مرمره، دریاچه‌های ساپانجا(Sapanca)، ایزنیک(Iznik)، الوباط(Uluabat)، مانیاس(Manyas)، ترکوس(Terkos)، کوچیک چکمسه(Kucukcekmece) و بیوک چکمسه(Buyukcekmece) قرار گرفته‌اند.

دریاچه نمک(Lake Tuz)، دومین دریاچه بزرگ ترکیه، در آناتولی مرکزی قرار گرفته است. آب این دریاچه بسیار شور و غلظت نمک آن بسیار بالاست.

دریاچه‌های مصنـوعی

با احداث سدهای مختلف، دریاچه‌های مصنوعی جدیدی نیز به جمع دریاچه‌های موجود در ترکیه اضافه شده است. هدف از احداث این دریاچه‌ها، تولید انرژی برق‌آبی و همچنین جمع‌آوری آب برای کشاورزی و دیگر مقاصد بوده است. در حال حاضر سدهای عظیم دیگری نیز در دست احداث هستند و در چند سال آینده دریاچه‌های مصنوعی دیگری در ترکیه ایجاد خواهند شد.

دریاهـــا

دریای مدیترانه(Mediterranean) (Akdeniz)

بخشی از آن در جنوب ترکیه قرار دارد. این دریا در میان سه قاره آفریقا، آسیا و اروپا قرار گرفته است و از لحاظ کشتیرانی و حمل و نقل جز مهمترین دریاهای جهان به شمار می‌رود.

دریای سیاه(Black) (Karadeniz)

در شمال ترکیه قرار گرفته است. دیگر کشورهایی که در اطراف دریای سیاه قرار گرفته‌اند، شامل بلغارستان، رومانی، روسیه، اوکراین و گرجستان است.

دریای اژه(Aegean) (Ege)

در غرب کشور، بین یونان و ترکیه، قرار گرفته است و در واقع بخشی از دریای مدیترانه است.

دریای مرمره(Marmara)

دریای داخلی در شمال غربی کشور است. این دریا از شمال به وسیله تنگه بسفر(Bosphorus)، با حداکثر گودی 120متر و حداقل عرض 6/0 کیلومتر، به دریای سیاه و از جنوب به وسیله تنگه داردانل(Dardanelles)، با حداکثر گودی 105متر و حداقل عرض 3/1 کیلومتر، به دریای اژه در جنوب ترکیه متصل می‌شود. این دو تنگه، دریای سیاه را به دریاهای آزاد متصل می‌کند. در حقیقت جداکننده بخش آسیایی ترکیه از بخش اروپایی آن هستند.

جزیــــره‌ها

در دریای مرمره و اژه جزایری وجود دارد که متعلق به کشور ترکیه هستند. برخی از این جزایر از جنبه‌های مختلف مانند گردشگری و اقتصادی اهمیت دارند. مهم‌ترین آنها عبارتند از:

گوکسیدا(Gokceada)

بزرگترین جزیره ترکیه گوکسیدا یا ایمبروس(Imbros) نام داردکه در شمال دریای اژه و در ورودی خلیج ساروس(Saros)، غربی‌ترین نقطه ترکیه قرار دارد. بخشی از این جزیره پوشیده از درخت است.

جزیره مرمره(Marmara)

بزرگترین جزیره در دریای مرمره است و در گذشته پروکنسوس(Proikonnesos) نام داشت. علت برتری این منطقه، نسبت به سایر مناطق، وجود معادن غنی نوعی خاص از سنگ مرمر است.

جزایر پرنسس(Princes’ Islands) (PrensAdalari)

جزایر پرنسس یا آدالر، با مساحتی در حدود یازده کیلومترمربع، شامل نه جزیره در نزدیکی سواحل آسیایی استانبول و در میانه دریای مرمره است. این نه جزیره به صورت حلقه‌های زنجیر در امتداد هم، قرار گرفته‌اند. پنج جزیره از آنها مسکونی و چهار جزیره غیرمسکونی است. در بین این جزایر جزیره بیوکادا(Buyukada)، به معنی جزیره بزرگ، با وسعت 46/5 کیلومترمربع از همه وسیع‌تر است. اگرچه این جزیره از نظر مساحت کوچک است؛ اما گردشگران زیادی از جمله ایرانیان از آن دیدن می‌کنند.

تنگـــه‌ها

تنگه‌های ترکیه شامل تنگه بسفر یا قرمز و تنگه داردانل یا زرد می‌شود. این تنگه از یک طرف، دریای سیاه را به دریای مرمره(بُسفر) و از طرف دیگر دریای اژه را به دریای مدیترانه(داردانل) متصل می‌کند و مرز بین قاره اروپا و آسیاست.

بُسفر یا تنگه استانبول، باریک‌ترین تنگه جهان است و حدود 30 کیلومتر طول و در حدود700 متر عرض دارد. سال ساخت این تنگه به 5600 سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد. در مرکز آن، جهت آب در سطح از طرف دریای سیاه به طرف دریای مرمره در حرکت است؛ اما در زیر این سطح، جریان آبی برخلاف این جهت جریان دارد. از نظر استراتژیک و نظامی این تنگه اهمیت بسیاری دارد.

در تمام جهان تنگه داردانل را با این نام می‌شناسند؛ اما در ترکیه به آن چاناک‌قلعه(CanakkaleBogazi) هم می‌گویند. این مسئله به این خاطر است که استانی با همین نام در نزدیکی این تنگه قرار گرفته است. داردانل 68کیلومتر طول و 2/1کیلومتر عرض دارد. آب در این تنگه در دو جهت جریان دارد؛ در سطح آب از دریای مرمره به اژه و در لایه پایین در جهت معکوس در حرکت است.

تنگه بُسفر از نظر میزان رفتوآمد دومین تنگه در جهان است و دولت ترکیه در نظر دارد به منظور کاهش حجم ترافیکی آن، پروژه کانال آبی استانبول را، در صدمین سالگرد جمهوری ترکیه، در سال 2023، به بهره‌برداری برساند.

خلیــــج‌ها

در شمال و جنوب ترکیه، رشته کوه‌ها موازی با خط‌های ساحلی هستند؛ بنابراین در این قسمت‌هاتعداد بسیار کمی خلیج ایجاد شده است و اکثر خلیج‌های ترکیه در غرب کشور، دریای اژه و مرمره، قرار دارد.

خلیج فتحیه(Fethiye)، خلیج آنتالیا(Antalya)، خلیج اسکندرون(Iskenderun) و خلیج مرسین(Mersin) شاخه‌هایی از دریای مدیترانه هستند.

از خلیج‌های دریای اژه هم می‌توان خلیج گوکوا (Gokova) یا خلیج کرمه(Kerme)، خلیج ساروس(Saros)، خلیج کانداریل(Candaril)، خلیج ازمیر(Izmir) و خلیج ادریمیت(Edremit) را نام برد.همچنین، خلیج گملیک(Gemlik) شاخه‌ای از دریای مرمره است.

گلدن هورن(Golden Hron)(Halic) یکی از بنادر طبیعی حهان است و طول آن 5/7کیلومتر، عرض آن 750متر و حداکثر عمق آن 35متر می‌باشد. این خلیج در میانه شهر استانبول قرار گرفته و آن را به دو قسمت تقسیم می‌کند و با دریای مرمره تشکیل یک شبه جزیره را می‌دهد. محل اتصال این خلیج به دریای مرمره، مدخل ورود تنگه بُسفر به دریای مرمره است. این خلیج بخاطر زیبایی و همچنین تاریخچه‌اش توجه بسیاری از مسافران را به خود جلب کرده است.

پوشش گیــــاهی

تنوع جغرافیایی و آب‌وهوایی ترکیه باعث به‌وجود آمدن زیستگاه‌های مختلف و در نتیجه پوشش گیاهی متنوع شده است. به عنوان مثال در ترکیه حدود سی گونه گندم وحشی وجود دارد و تا سال2000 حدود 9300 گونه از گیاهان آونددار(Vascular) در ترکیه شناسایی شد. در حدود 6/30 درصد از گونه‌های گیاهی ترکیه بومی این کشور و جزایر اژه هستند.

ترکیه از جمله کشورهایی است که از نظر کشاورزی خودکفاست و صادرات متنوعی هم دارد. حدود دوپنجم از زمین‌های ترکیه، اراضی قابل کشت و زرع می‌باشد و بیش از یکدوم از این زمین‌ها به کشت غلات اختصاص دارد. حدود یک‌هفتم از اراضی موجود و قابل استفاده را چراگاه‌ها و مراتع تشکیل می‌دهند. این کشور انواع پوشش گیاهی اصلی از جمله علفزار استپ و جنگل‌های برگ‌ریز را دارد.

علفزارهای استپ

استپ اغلب در آناتولی مرکزی و جنوب شرقی ترکیه دیده می‌شود؛ اما گاهی اوقات در زمین‌های پست تراس و در‌ه‌ها و حوضه‌های آناتولی شرقی هم یافت می‌شود. این استپ‌ها پوشش گیاهی شامل علف‌ها و بوته‌های کوتاه دارند.

جنگل‌ها

این پوشش گیاهی نواحی آناتولی شرقی، سواحل دریای سیاه و مدیترانه را دربر گرفته است و حدود 27درصد از مساحت ترکیه، حدود 21میلیون هکتار، را پوشانده است. برنامه حفاظت از جنگل‌های ترکیه باعث شد که بعد از سال 1970جنگل‌های ترکیه توسعه یابند. بنا بر آمار سال 2010، حدود 12پارک طبیعی در مناطق ساحلی ترکیه وجود دارد. این مناطق حفاظت شده هستند و تحت نظارت محیط زیست و جنگل‌داری(Ministry of Environment and Forest) قرار دارند.

از جمله جنگل‌های مهم ترکیه می‌توان موارد زیر را نام برد:

جنگل‌های پُنتیک(Pontic)

اطراف دریای سیاه جنگل‌های بسیاری وجود دارد که از بین آنها می‌توان به جنگل‌های پُنتیک یا کولخین(Kolchian) اشاره کرد. در این مناطق باران فراوان می‌بارد و زمستان‌ها ملایم است. درخت ممرز(Hornbeam)،شاه بلوط شیرین(Sweetchestnut)، صنوبر شرقی(Oriental Spruce)، توسکا(Alder) از رایج‌ترین گونه‌های این جنگل‌ها هستند و درختچه‌های گل صدتومانی(Rhododendron)، شب‌بو(Laural)، خاس، نام‌های دیگر آن خاش یا راج(Holly)، گل تلفونی(Myrtle)، درختچه فندوق (Hazel) و گردو هم در این منطفه یافت می‌شود.

دیگر مناطق اطراف دریای سیاه را جنگل‌های برگ‌ریز پوشانده است. گونه‌های اصلی این منطقه شامل صنوبر شرقی(Oriental Spruce)، راش(Beech)،درخت ممرز، توسکا، نراد(Fir) و سرخسدار(Yew) است و بلوط(Oak) و کاج(Pine) هم در بخش‌های خشک‌تر آن رشد می‌کنند.

جنگل بلگراد(Belgrad Forest)

در مناطق ساری‌یر(Sariyer)، در بیست کیلومتری شمال استانبول قرار دارد و جنگلی برگ است. مساحت این جنگل حدود 5500 هکتار و محل زیست گونه‌های بسیاری از گیاهان، پرندگان و حیوانات، شامل بیش از71 گونه پرنده و 18 پستاندار است. درخت بلوط جنگلی(Sessily Oak) در این منطقه فراوان است. این جنگل اکنون جزو مناطق حفاظت شده به حساب می‌آید و شکار در این جنگل ممنوع است.

جنگل کارابیوکاک(Karabucak Forest)

این جنگل در جنوب ایالت مرسین(Mersin)، ایالتی در جنوب ترکیه، قرار گرفته است و دو قسمت دارد؛ در قسمت قدیمی درختان اکالیپتوس(Eucalyptus) و در قسمت جدید کاج سنگی(Stone Pine) و کاج دریایی(Maritime Pine) همراه با چند گونه دیگر رشد می‌کنند. در گذشته، در این منطقه مردابی قرار داشت که در سال 1939، دولت ترکیه پروژه خشک کردن این مرداب را آغاز کرد و در 885 هکتار زمین آن درختان اکالیپتوس کاشت، این قسمت همان جنگل قدیمی یا گارسین(Gursin) را تشکیل داد. در سال 1960 بخش جدید جنگل یا تورها امیکسیز(TurhanEmeksiz) هم در قسمت‌های ساحلی توسعه پیدا کرد.

حیوانــــات

حیوانات آسیایی، گونه‌های غالب ترکیه را تشکیل می‌دهند، اما حیوانات اروپایی و آفریقایی هم در این کشور یافت می‌شوند. افزایش جمعیت، توسعه صنعت، افزایش مناطق مسکونی و شکار بی‌رویه حیوانات، حیات وحش ترکیه را تحت تاثیر قرار داده است. در حال حاضر در سرتاسر ترکیه 127گونه پستاندار، 477گونه پرنده، 135گونه خزنده و 345گونه ماهی یافت می‌شود. تعدادی از این گونه‌ها کمیاب و حتی بعضی در معرض خطر انقراض هستند.

پستانداران

در ترکیه حدود 127 گونه پستاندار وجود دارد، از این پستانداران دو گونه در آستانه انقراض، دو گونه در معرض خطر و 14گونه آسیب پذیر هستند. از جمله گوشت‌خواران اصلی ترکیه می‌توان به سیاه گوش، گرگ، خرس، روباه و شغال اشاره کرد. گونه‌های اصلی گیاه‌خواران کشور شامل آهو، گوزن و گراز وحشی است. گرگ، روباه، گربه‌وحشی، کفتار، شغال، آهو، خرس، سمور و بزکوهی نیز در مناطق دور افتاده زندگی می‌کنند. حیوانات اهلی ترکیه شامل شتر، گاومیش آبی آسیایی، بزهای مو بلند آنقوره(Angora Goat)، خرگوش آنقوره(Angora Rabbit)، گربه آنقوره(Angora Cat) می‌باشد. پشم بز آنقوره باعث رونق اقتصادی آنکارا شده و خرگوش آنقوره و گربه آنقوره هم بخاطر زیباییشان طرفداران بسیاری دارند. گربه مشهور ون(Van) گربه‌ای با موهای سفید و چشم‌هایی دورنگ، یک چشم زرد و یک چشم آبی، نیز بومی این کشور است و صادرات آن به شدت تحت کنترل است. سگ کنگل(Kangal) نوعی سگ گله زیبا و بسیار با‌وفا است و از جمله حیواناتی است که مجوزهای صدورشان به شدت کنترل می‌شود. همچنین در این کشور گونه‌های مختلفی از جوندگان نیز یافت می‌شود.

پلنگ آناتولی(Anatolian Leopard) را پلنگ کوچک آسیایی هم می‌نامند، زیستگاه طبیعی آن در جنوب غربی ترکیه است. مشخص نیست که آیا پلنگ آناتولی زنده‌ای باقی مانده است یا نه و احتمال دارد نسل این حیوان منقرض شده باشد.

موش خاردار کوچک آسیایی(Asia Minor Spiny Mouse) از گونه جوندگان و در معرض خطر انقراض است. موش خاردار کوچک آسیایی، تنها در ترکیه یافت می‌شود و زیستگاه طبیعی آن جنگل‌های معتدل است. گوش‌های این موش خاردار، بزرگ و راست است.

پرندگان

در ترکیه حدود477گونه پرنده زندگی می‌کنند. 14 گونه از این حیوانات در معرض خطر انقراض هستند. مجموع انواع پرندگان ترکیه برابر است با کل پرندگان اروپا. این مسئله به دو دلیل است؛ یکی وضعیت آب‌وهوایی و دیگر اینکه ترکیه بر سر راه پرندگان مهاجر قرار گرفته است. گوناگونی پرندگان به خصوص پرندگان شکاری، مانند عقاب‌های باشکوه و کرکس‌ها در این کشور بسیار جالب است. فراوان‌ترین گونه‌های پرندگان شامل غاز وحشی، کبک و بلدرچین می‌شود. عالاوه بر این مسیر تعدادی از پرندگان شکاری همچون عقاب خالدار کوچک(Leser Spotted Eagle) یا عقاب جنگلی، سنقر(Buzzard)(پرنده‌ای شبیه باز)، باز و قوش از ترکیه می‌گذرد. گونه‌های مهاجر مانند مرغان ماهیخوار، لک‌لک‌ها و تعداد زیادی از پرندگان شکاری مانند بازها، عقاب‌ها، کرکس‌ها و کورکور سیاه(Black Kite)، یکی از پرندگان راسته شاهین سانان، هم دو بار در سال بر فراز آناتولی پرواز می‌کنند.

خزندگان

در ترکیه 1365گونه خزنده وجود دارد. این کشور در حدود 12تا 13 گونه مار سمی دارد که از نظر جغرافیایی بیشتر در مناطق جنوب شرقی یافت می‌شوند. یکی از گونه‍‌های در حال انقرتض لاک‌پشت‌ها، گونه لاجرهد دریایی(Loggerhead Sea Turtles)، در سواحل شنی مدیترانه تخم‌گذاری می‌کند. تعدادی ساحل از مناطق تخم‌گذاری لاک‌پشت‌هت تحت نظارت مستمر سازمان حمایت از این حیوانات قرار دارند.

آبزیان

ترکیه تعداد بی‌شمار ماهی مختلف دارد. متاسفانه در سال‌های اخیر کیفیت و تنوع ماهی‌های ترکیه به علت روش‌های صید نامناسب کاهش پیدا کرده است. ماهی‌های قزل‌آلا در نهرهای کوهستان، ماهی بونیتو(Bonito) یا پالاموت(Palamut)، ماهی خال‌مخالی(Mackerel) یا (Kolyoz) و ماهی آبی(Bluefish) در تنگه‌های ترکیه به وفور یافت می‌شوند. ماهی کولی(Anchovy) نیز در دریای سیاه صید می‌شود. گونه‌های متعددی از ماهیان به نام ماهی سیم آب‌شور(Bream) شاه ماهی و دیگر گونه‌های مدیترانه‌ای در این دریاها زندگی می‌کنند. لازم به ذکر است که ماهی کوچک همسی(Hamsi)، نوعی ماهی کولی، در دریای سیاه یافت می‌شود و یکی از ارزشمندترین غذاهای مردم ترکیه است. پرورش دهندگان ماهی‌های آب شیرین انواع ماهی از جمله، ماهی خاردار، ماهی سیم و ماهی قزل‌آلا تولید می‌کنند.

نـــژاد

حدود70 تا 75 درصد از جمعیت ترکیه از نژاد ترک؛ 18درصد از نژاد کرد؛ 7تا12 درصد جمعیت هم از نژادهای مختلف یونانی، ارمنی، عرب، یهودی و ... هستند. ترکیه به علت قرار گرفتن در بین دو قاره، همواره مورد تاخت و تاز قوم‌های مختلف بوده است که ورود اقوام مختلف به آن از تاثیرات ناشی از آن می باشد.

کردها به عنوان بزرگترین اقلیت ترکیه، اغلب در بخش‌های شرق و جنوب شرقی ترکیه ساکن هستند. ارامنه بیشتر در اطراف استانبول زندگی می‌کنند. گرجی‌ها عمدتا در سواحل دریای سیاه و شمال غربی، یونانی‌ها در استانبول و عرب‌ها در کنار مرز کشورهای عراق و سوریه و در جنوب شرقی کشور سکونت دارند.

مهاجـــرت

پس از جنگ جهانی دوم توافق نامه‌هایی برای اعزام نیروی کار از ترکیه(در سال 1961 با کشور آلمان، در سال 1964 با هلند، بلژیک و اتریش، در سال 1965با فرانسه و در سال 1967 با سوئد) صورت گرفت. آغاز مهاجرت این افراد در سال1960 و نقطه اوج آن، سال 1973 بود. در این سال‌ها شرکت‌های استخدامی، حدود 780,000 نفر را به اروپای غربی فرستادند که بیش از 80درصد آنها به کشور آلمان رفتند. در اوایل سال1980، خانواده‌های بسیاری از این افراد هم مهاجرت کرده و در نهایت جمعیت ترک‌های اروپای غربی به حدود دو میلیون نفر رسید. بنا بر آمار سال2011، حدود 9 میلیون ترک در اروپا ساکن هستند.

در حال حاضر، تعداد زیادی از کارگران ترک در کشورهای عربی، به ویژه شیخ نشین‌ها و امیرنشین‌های حاشیه جنوبی خلیج‌فارس، زندگی می‌کنند. معمولا این کارگران برای کار به آن کشور رفته و پس از اتمام قراردادهایشان به ترکیه باز می‌گردند.

در زمان خلافت عثمانی، کشور ترکیه پذیرای مهاجران مسلمان بسیاری بود. از سال 1925هم، باردیگر ترکیه پذیرای مسلمانان ترک‌زبان شد. حدود90درصد از مهاجران از کشورهای بالکان به ترکیه مهاجرت کردند. به عنوان مثال بین سال‌های 1935 تا 1940 حدود 124هزار بلغاری و رومانی، که اصالتا ترک بودند، به ترکیه مهاجرت کردند.

همچنین در سال‌های اخیر ترکیه برای کشورهای آسیایی مانند افغانستان، ایران، عراق، بنگلادش و پاکستان تبدیل به پلی برای مهاجرت به اروپا شد. شمار زیادی از پناهندگان افغانی و عراقی نیز به خاطر جنگ در کشورهایشان به ترکیه مهاجرت کرده‌اند. بنابر آمار کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل(دفتر آنکارا) در سال 2010، حدود5090ایرانی، 8940عراقی، 3850 افغانی و 2700 نفر از سایرملیت‌ها (از جمله پاکستانی، چینی، سومالی، ازبک، فلسطینی،...) در ترکیه ساکن هستند.

به موجب قراردادی که بین ایران و ترکیه در زمان رضاخان و آتاتورک امضا شد، اتباع دو کشور می‌توانند به مدت100 سال بدون ویزا مسافرت کنند. مدت این قرارداد حدود ده سال دیگر به اتمام می‌رسد. نبود نیاز به ویزا برای ایرانیان، موجبات مسافرت تفریحی بسیاری از ایرانیان به ترکیه را فراهم کرده است.

پرچـــم

نقش و رنگ پرچم فعلی ترکیه در تاریخ 5جون1936 انتخاب شد. این پرچم زمینه قرمز همراه با یک ماه هلالی شکل و ستاره‌ای سفید دارد و نسبت طول به عرض آن3 به 2 است. ماه در سمت چپ و ستاره در وسط دو شاخ ماه، در سمت راست، قرار دارد. به همین خاطر پرچم ترکیه را ماه‌ستاره(آی یولدوز)(Ayyildiz) می‌نامند. مردم اعتقاد دارند که زمینه هیچ پرچمی قرمز نیست، مگر اینکه خون مردم آن کشور در جایی ریخته شده باشد؛ همان‌طور که خون مردم ترکیه در جنگ بین یونان و ترکیه در سال1920 تا 1922،ریخته شد. همچنین رنگ سرخ پرچم ترکیه، نشان پیشرفت جمهوری ترکیه و رنگ سفید ماه و ستاره آن، نشان پاکیزگی مردم ترکیه است.

در قرن هجدهم دولت عثمانی تصمیم به انتخاب یک پرچم ملی گرفت. این پرچم انتخابی، در سال1793، ستاره‌ای هشت گوشه و هلال ماه داشت. در سال1844، در دوره تنظیمات، پرچم ماه و ستاره پنج پر به عنوان پرچم ترکیه انتخاب شد. این پرچم از سال 1844 تا 1922 پرچم ملی ترکیه بود. در سال 1936 دولت ترکیه قوانینی را برای پرچمش وضع کرد و پرچم فعلی ترکیه با اندک تفاوتی در شکل و اندازه ایجاد شد. به اعتقاد مردم ترکیه، ماه پرچم اشاره به حضرت محمد(ص) دارد و ستاره نماد النجم و ینج پر بودن آن اشاره به پنج ستون دین دارد.

سرود ملی این کشور، سرود استقلال(IstiklalMarsi)(Independence March) نام دارد و شاعر معروف ترکیه، محمد عاکف ارسوی(Mehmet AkifErsoy) این شعر حماسی را سروده است.

زبـــان و خط

زبان ترکی، زبان رسمی ساکنان ترکیه و یکی از قدیمی‌ترین زبان‌های دنیاست. در سرتاسر جهان83 میلیون نفر به زبان ترکی استانبولی صحبت می‌کنند. از دیگر زبان‌های رایج در ترکیه می‌توان کردی، انگلیسی و عربی را نام برد.

زبان ترکی در دوره‌های مختلف تحت تاثیر گذر زمان قرار گرفته است.

1- دوره ترکی قدیم، قبل از پذیرش دین اسلام توسط ترک‌ها، قرن 7 تا 13 میلادی: در این زمان ترکی بیشتر به صورت شفاهی بود. قدیمی‌ترین نمونه‌های موجود از زبان ترکی باستان، کتیبه اورخون(Orkhon) است.

2- دوره فرهنگ اسلامی، دوره تاثیر فرهنگ اعراب و ایرانیان بر ترک‌ها، قرن 13 تا اوایل قرن20: در این دوره کلمات عربی و فارسی و گاهی حتی ساختار این زبان‌ها، وارد زبان ترکی شده و زبان دولت عثمانی را تشکیل دادند.

3- دوره مدرن، دوره تاثیر تفکر و ادبیات غربی، قرن 20 تا به امروز: تغییر خط و جایگزینی حرف لاتین به جای حروف عربی در سال 1928 تصویب شد و مقرر شد که حروف و الفبای عربی، از الفبا و زبان کشور ترکیه برداشته شود و به جای آن از 29حرف از حروف لاتین، 21حرف صامت و 8حرف مصوت، استفاده شود. بدین صورت بود که سیستم نوشتاری ترکیه از ترکی عثمانی به ترکی لاتین تغییر پیدا کرد. همچنین بسیاری از کلمات فارسی، عربی و ... هم از این زبان حذف شد.

زبان ترکی متداول در ترکیه به زبان ترکی متداول در استان‌های شمال غربی ایران شباهت‌های زیادی دارد به طوری که مکالمه و ارتباط بین این دو گروه امکان پذیر است و البته با پذیرش حروف لاتین به جای حروف عربی و فروپاشی امپراطوری عثمانی طرز نوشتن دو گروه کاملا متفاوت شده و با استفاده بیشتر از کلمات غربی در ترکیه، هر روز فاصله این دو زبان بیشتر می‌شود.

مذهــب

ترک‌های آسیای مرکزی در اوایل قرن یازدهم میلادی به دین اسلام گرویدند. پیش از این زمان، مسیحیت در ترکیه رواج داشت. در زمان امپراطوری عثمانی آنها ادعای رهبری کشورهای اسلامی را داشته و سرزمین‌های وسیعب را حاکم بودند. در سال1924هم دین اسلام در نخستین قانون اساسی کشور ترکیه به عنوان دین رسمی جامعه تعیین شد، لیکن در اصلاحات قانونی سال 1928 این ماده قانونی حذف و با تاکید بر جدایی دین از سیاست، ترکیه کشوری با دولت و حکومت غیر مذهبی(لائیک) معرفی شد. بعدها در سال 1982 نیز به هنگام تدوین قانون اساسی دید حاکمیت اصل لائیک مجددا مورد تصریح قرار گرفت.

در کشور ترکیه، 8/99 درصد مردم مسلمان(80درصد سنی، 8/19 درصد شیعه) و 2/0درصد مسیحی و یهودی هستند. بیشتر شیعیان در نزدیکی مرز ایران سکونت دارند و بسیاری از آنان از ایران به ترکیه مهاجرت کرده‌اند. استان قارص(Kars)، در شمال شرقی ترکیه، یکی از محل‌های تمرکز شیعیان است. زبان این استان نزدیک به زبان ترکی آذری است.

مسلملنان سنی ترکیه اکثرا حنفی هستند که عمدتا در مرکز و غرب ترکیه ساکن‌اند. شافعی‌ها با جمعیتی کمتر، در مناطق شرقی ترکیه مستقر‌ند و اکثرا کرد می‌باشند.

مساجــد

با ورود اسلام به ترکیه، ساخت مسجد هم در ترکیه آغاز شد. این مساجد هم از نظر مذهبی و هم از نظر تاریخی و معماری اهمیت فراوانی دارند. از جمله مساجد مهم ترکیه می‌توان به مسجد کُجاتپِه(Kocatepe) و مسجد احمدپاشا(Ahmed pasa) در آنکارا؛ مسجد فاتح(Fatih)، مسجد سلطان احمد(Sultan Ahmed) و مسجد سلیمانیه(Suleymaniye) در استانبول؛ مسجد عیسی بِیگ(Isa Bey) در ازمیر؛ مسجد یولو(Ulu) در بورسا؛ مسجد مرکزی سابانکی(SabanciMerkez)در آدنا و مسجد علاءالدین(Alaeddin Mosque) در قونیه اشاره کرد.

فرهنـگ و رسوم

موقعیت جغرافیایی ترکیه و همجواری با کشورهای اروپایی، روی فرهنگ مردم ترکیه تاثیر بسزایی گذاشته است. به طور کلی ترک‌ها بسیار خانواده دوست و خونگرم هستند. مرد رئیس خانواده محسوب می گردد و زن طبق قانون، بعد از ازدواج از نام خانوادگی شوهرش استفاده می‌کند. چند همسری در ترکیه غیر قانونی است و ازدواج‌ها باید رسما ثبت شوند و ازدواج مذهبی، به تنهایی (بدون ثبت قانونی) غیر قانونی است.

خواستگاری در ترکیه اغلب به این صورت است که دختر و پسر برای ازدواج توافق می‌کنند؛ سپس خانواده‌ها با هم آشنا می‌شوند و در مورد مراسم تصمیم می‌گیرند. مراسم ازدواج در ترکیه همراه با رسوم و عقاید خاصی است. به عنوان مثال هنگامی که دختری ازدواج می‌کند تمام دوستان وی نامشان را درون کفش عروس می‌نویسند و در پایان مراسم ازدواج اگر کسی نامش از داخل کفش پاک شده باشد، به این معنی است که به زودی ازدواج خواهد کرد.

در شهرهای ترکیه تقریبا هیچ محله‌ای بدون قهوه‌خانه نیست و مردهای ترک، ساعت‌ها با دوستانشان در کافه خانه‌ها و قهوه‌خانه‌ها می‌نشینند و صحبت می‌کنند. گاهی این قهوه‌خانه‌ها تبدیل به کانون‌های فرهنگی و سیاسی می‌شود. زنان هم برای چای بعدازظهر در زمان‌های معینی، به نام دوره‌های7 تا 17 روزه، با دوستان و همسایگان خود در یک جا جمع می‌شوند. تعطیلات آخر هفته هم اغلب خانواده‌ها به سینما، تئاتر و گردش می‌روند.

مردم ترکیه به ظاهر، نظافت و آراستگی توجه فراوان دارند؛ این امر باعث پاکیزگی نصبی مردم و شهرها شده است.در زمان عثمانی روابط بین ترک‌ها بسیار رسمی بود؛ چرا که در سنت‌های عثمانی تاکید بسیاری بر ادب می‌شد. اگرچه مردم ترکیه بخاطر برخورد با فرهنگ‌های اروپایی غیر رسمی‌تر شده‌اند؛ اما با این حال همچنان اصطلاحات مودبانه و تعارف در بین آنها وجود دارد. به عنوان مثال واژه آبی(معرف آقا بیک) به معنای برادر بزرگتر، در مقابل قارداش به معنای برادر؛ آبلا به معنای خواهر بزرگتر در مقابل کیزقارداش و یا باجی به معنای خواهر، برای ایجاد تمایز بین بزرگتر و کوچکتر استفاده می‌شود.

در ترکیه مردم به طور پیوسته با دوستانشان تماس برقرار می‌کنند. اگر دوستانشان با آنها تماس نگیرند یا به آنها سر نزنند؛ از آنها دلگیر می‌شوند. ترک‌ها مردم مهمان‌نوازی هستند. آنها از دعوت مهمان به منازلشان لذت می‌برند. این مهمانی‌ها به صورت شب‌نشینی صورت می‌گیرد. اگر مهمانان زود از خانه بروند؛ نوعی بی‌احترامی به صاحب منزل و حمل بر خوش نگذشتن به مهمان می‌شود. همچنین پذیرایی‌های مفصل و سرو غذاهای مختلف در تمام مهمانی‌های ترکیه مشاهده می‌شود. در اسلام به داشتن روابط حسنه با همسایگان سفارش فراوان شده است. از این رو در ترکیه فرستادن غذا برای همسایگان امری بسیار رایج است. این ظروف معمولا خالی برگردانده نمی‌شوند. در مواقع عزاداری، همسایگان تا روز سوم غذاهای آماده شده خود را به منزل داغ دیده می‌فرستند. حلوا تنها غذایی است که خانواده مرحوم می‌پزد و برای همسایگان می‌فرستد و یا با آن از مهمانان پذیرایی می‌کنند. در برخی نواحی مرسوم است، دوستان نزدیک مرحوم حلوا را آماده کنند؛ به طوری که نفر اول، ملاقه را به نفر بعد می‌سپارد و او هم در حالی که حلوا را هم می‌زند، به ذکر خاطره‌ای از آن مرحوم می‌پردازد. معمولا حلوا زمانی آماده می‌شود که تمام افراد حاضر در اتاق از فرصت سخنرانی خود استفاده کرده باشند. این مراسم بسیار ساده سبب می‌شود که مردم از اوقات خوش خود با آن مرحوم حرف بزنند و برای لحظه‌ای غم خود را فراموش کنند و پیوندهای بین خود را مستحکم نمایند.

منـاسبت‌ها و رویــدادها

مانند کشورهای غربی، مبنای تقویم در ترکیه، سال میلادی است و سال نو با ماه ژانویه شروع می‌شود. تعطیلات غیر مذهبی در ترکیه، بر اساس تقویم میلادی محاسبه می‌شود؛ از تقویم اسلامی هم در جهت تعیین امور مذهبی و جشن‌های مذهبی استفاده می‌شود. تعطیلات رسمی مردم این کشور شنبه و یکشنبه است که البته کارمندان عصر شنبه و یکشنبه را تعطیل هستند و بخش خصوصی تنها روز یکشنبه تعطیل هستند. ترکیه کشوری فرهنگی با تاریخ غنی است. اقوام مختلفی در این کشور زندگی می‌کنند و هریک رسوم، اعیاد، جشن‌ها و برنامه‌های مختلفی دارند. از سوی دیگر دولت برای جذب گردشگران، برنامه‌های مختلف را مورد حمایت و تشویق قرار می‌دهد.

تعطیــلات رسمی

سال نو(New Yea’rs Day)(Yilbasi) در اوایل ژانویه؛

روز استقلال ملی و روز کودک(National Sovereignty and Children’s Day)در 23 آوریل؛ جشنواره روز کودک هم در این کشور برگزار می‌شود. این جشنواره از سال 1979 بین‌المللی شده است و کشورهای مختلفی در آن شرکت می‌کنند. تا سال 2000، این جشن در آنکارا برگزار می‌شد؛ اما در سال‌های بعد در شهرهای ازمیر، استانبول و آنتالیا هم برگزار می‌شود.

روز کار و همبستگی(Labour and solidarity Day)اول ماه می؛ جشن عمومی روز می در یکم ماه می تنها در شهر استانبول؛

روز ورزش و جوانان و همچنین روز بزرگداشت آتاتورک19می؛(Commemoration of Ataturk, Youth and Sports Day)

روز پیروزی(Victory Day) در 30آگوست؛ این جشن به مناسبت پیروزی در جنگ داخلی در سال 1922 برگزار می‌شود.

روز جمهوری(Republic Day) در 28 و 29 اکتبر؛ این جشن به مناسبی اعلام جمهوری ترکیه در سال 1923 برگزار می‌شود.

جشن‌هــای مذهبی در ترکیه

عید فطر(SekerBayram)(Eidul-Fitr): این عید در روزهای اول، دوم و سوم شوال(سه روز تعطیلی بعد از ماه رمضان) برگزار می‌شود و تاریخ آن در ماه میلادی ثابت نیست. این عید را عید شیرینی نیز می‌نامند؛ مردم در این عید به هم شیرینی تعارف کرده و پابان یک ماه عبادت و روزه‌دارای را جشن می‌گیرند. در این عید زیارت اهل قبور، پوشیدن لباس نو، دیدوبازدید خویشاوندان و دوستان مرسوم است.

عیدقربان(KurbanBayram) (Eid al-Adha): هفتاد روز بعد از عید فطر و در روز دهم ماه ذی‌الحجه برگزار می‌شود. مدت این تعطیلات در ترکیه چهار روز است. تاریخ این عید هم در ماه میلادی ثابت نیست.

شب‌های قندیلی یا مولید کندیلی(MevlidKandili): شب میلاد پیامبر(ص) است. برای اولین بار در سال 1989، سازمان امور دیانت ترکیه نسبت به برگزاری هفته وحدت با استناد به روز 12ربیع‌الاول به عنوان سالروز تولد پیامبر(ص) اقدام کرد. این رسم تا سال1994 ادامه داشت تا این که در این سال، سازمان امور دیانت با تغییر تاریخ این هفته اعلام کرد که بر اساس تقویم میلادی روز میلاد مصادف با 20 آوریل است و هفته وحدت در روزهای 14 تا 20 آوریل برگزار می‌شود.

رغائب کندیلی(RegaibKandili): یا شب اولین جمعه ماه رجب؛

میراج کندیلی(MiragKandili): مراسم شب معراج که در ترکیه همزمان با شب مبعث و تاریخ 26رجب برگزار می‌شود.

برات کندیلی(BeratKandili): یا شب نیمه شعبان.

دلیل نام‌گذاری این جشن‌ها به نام کندیلی یا قندیلی، به خاطر سنت برافروختن شمع و چراغ بر مناره‌های مساجد در این ایام است. پخت شیرینی مخصوصی با همین نام در این ایام بسیار رایج است. همچنین مولودی‌هایی هم در این روزها اجرا می‌شود.

عاشورا(AsureGunu): جامعه شیعیان در گذشته این مراسم عزاداری را به صورت پنهان و محدود برگزار می‌کردند. اما امروزه مراسم عزاداری در مناطق شیعه نشین با شکوه تمام برگزار می‌شود و شهروندان اهل سنت و علویان ترکیه نیز در آن شرکت می‌کنند.

شب قدر(KadirGegesi):مسلمانان ترکیه مانند سایر کشورهای اسلامی، شب قدر را یکی از شب‌های دهه آخر ماه مبارک رمضان می‌دانند. البته اهل سنت احتمال شب قدر بودن بیست‌و‌هفتم ماه رمضان را بیشتر می‌دانند. در این شب مسلمانان ترکیه در پاسی از شب در مساجد به قرائت قرآن و شنیدن آن و دعاها و سرودهای دینی و نماز می‌پردازند.

ادبیـــات

ادبیات ترکیه مانند سایر کشورها از ادبیات شفاهی آغاز شد. اولین و مهمترین مثال برای ادبیات شفاهی افسانه الپ‌ارتنکا (Alp ErTunga) است که بعدها این داستان با داستان افراسیاب شاهنامه تطبیق داده شد. قدیمی‌ترین خطوط به جا مانده از زبان ترکی مربوط به کتیبه‌های اورخون(Orkhun)، در دشت اورخون، واقع در مغولستان امروزی، میشود. این کتیبه‌ها مربوط به قرن هشتم میلادی هستند. ادبیات ترکیه با ورود اسلام دستخوش تغییرات فراوان شد. اولین اثر دوره اسلامی که به زبان ترکی نوشته شده، مثنوی قوتاقوبیلیک(KutadguBilig) به قلم یوسف خاص حاجب(Yusuf Has Hacib) در سال 1069 میلادی است. دومین کتاب این دوره، کتاب فرهنگ لغات ترکی به عربی به نام دیوان الغات ترک(DivanuLugati’t-Turk) است که توسط محمود کاشغری(Kasgarli Mahmud) نوشته شده. در این دوره ادبیات ترکیه از زبان فارسی و عربی تاثیر فراوانی گرفت. ملانصرالدین(MollaNasraddin) هم یکی از مشهورترین و بهترین طنزگویان قرن سیزدهم در ترکیه است.

در قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم میلادی، ادبیات کلاسیک کنار گذاشته شد و در نوشته‌ها از ترکی ساده‌تر و سلیس استفاده شد. در این دوره ادبیات تحت تاثیر فرهنگ غرب قرار گرفت. دراین زمان شعر هم ساده‌تر شد و از ترکیبات فارسی کمتر استفاده می‌شد.

ضیاءپاشا(Ziya Pasha)(1825 تا 1829)؛ نامق کمال(Namik Kemal)(1840 تا 1888)؛ نخستین زن نویسنده ترکیه، فاطمه عالیه(FatmaAliye)(1862 تا 1936)؛ خانم خالده‌ادیب(Halide EdipAdivar)(1884 تا 1964)؛ شاعر و نمایشنامه‌نویس، ناظم حکمت(NazimHikmet Ran)(1901 تا 1963)؛ شاعر و مترجم ایهان‌برک(IlhanBerk)(1918 تا 2008)؛ نویسنده مشهور یاشارکمال(Yasar Kemal)(1923)؛ خانم دیگو آسینا(DuyguAsena) (1946 تا 2006) با کتاب مشهور زن نامی ندارد(KadininAdiYok) و برنده جایزه نوبل ادبیات سال 2006، نویسنده و رمان‌نویس اورهان‌پاموک(OrhanPamuk)(1952) از جمله مهمترین نویسندگان ادبیات معاصر در ترکیه هستند.

معمــــاری

ترکیه از نظر معماری کشوری بسیار غنی است. دو اثر از هفت اثر هنری و معماری(عجایب هفت‌گانه)، معبد آرتمیس(Artemis)در نزدیکی شهر افسُـس(Ephesus)و آرامگاه هالی کارناسُـس(Mausolem of Halicarnassus)در شهر بدروم(Bodrum) قرار دارند. به طور کلی سبک معماری و آثار به جامانده از دوره عثمانی نیز بسیار درخور توجه است. همچنین مساجد ترکیه از نظر معماری بسیار منحصربه‌فرد هستند. معماری این دوره از یک سو از معماری مرسوم سلجوقی تاثیر گرفته و از سوی دیگر از ویژگی‌های معماری روم و یونان بهره‌مند است.

موسیـــقی

موسیقی ترکیه متاثر از دو قاره آسیا و اروپاست و تنوع و پیچیدگی نسبتا زیادی دارد. ترک‌ها به موسیقی سنتی کشور خود افتخار می‌کنند. موسیقی ترکیه شامل عناصر گوناگونی است و از موسیقی مردمی آسیای مرکزی، موسیقی امپراطوری عثمانی و همچنین از موسیقی ایرانی، موسیقی بالکان و موسیقی وابسته به روم شرقی، موسیقی‌های مدرن اروپایی و آمریکایی تاثیر گرفته است.

در ترکیه امروزی هفت نوع موسیقی وجود دارد:

موسیقی کلاسیک عثمان(Ottoman Classical Music)

سازهای معمول در معمول در موسیقی عثمانی شامل نی، قانون، دایره، عود و نوعی ساز کششی به نام یایلی تنبور(YayliTanbur) است. شیوه گردش ملودی در این موسیقی مشابه با موسیقی عربی و ایرانی است. مشهورترین خواننده معاصر این نوع موسیقی، مرین‌نوریتن‌سالیک(1900 تا 1981)(MunirNurettinSelcuk) است.

موسیقی بومی ترک(Folk Music)(Turk HalkMuzigi)این نوع موسیقی بومی، گستردگی بیشتری نسبت به دیگر انواع موسیقی دارد. در شیوه ملودی پردازی و تنوع ریتمیک، این نوع موسیقی تنوع فراوانی دارد. از خوانندگان مشهور این سبک می‌توان به نیصت‌اِرتاش(NesetErtas)(1943)، بلقیس آکاله(BelkisAkkale)(1956) و عارف ساق(Arif Sag)(1945) اشاره کرد.

صانات موسیقی(SanatMuzigi)

امروزه موسیقی عثمانی، دیگر جایگاه نخست را در موسیقی ترکیه ندارد و به جای آن موسیقی‌ای تقریبا خالص ترکی با نام صانات، برگرفته از واژه صنعت به معنی هنر، چهار ستون اصلی موسیقی ترکیه را تشکیل می‌دهد. می‌توان گفت موسیقی صانات، ادامه جریان موسیقی عثمانی با تاکید بیشتر بر عناصر فرهنگ ترکی و دوری از عناصر عربی است و در حال حاضر موسیقی اصلی ترکیه محسوب می‌شود.

موسیقی آرابسک(ArabeskMuzik)

در آغاز قرن بیستم میلادی، نوعی موسیقی با کلام در شهر استانبول رایج شد. نوازندگان این نوع موسیقی در ابتدا کولی‌ها و شنوندگانش نیز عموما طبقه کارگر بودند. زمینه‌های اصلی موسیقی آرابسک شامل عشق، خیانت و بی‌عدالتی در زندگی می‌شد. دولت این کشور، اشاعه موسیقی آرابسک را تایید نکرد، اما بعد از سال 1980، با تاسیس ایستگاه‌های رادیو تلویزیون خصوصی، فرصت‌های جدیدی برای دریافت گسترده آرابسک ایجاد شد. در حال حاضر شاخص‌ترین خوانندگان موسیقی آرابسک، ابراهیم تاتلیس(Ibrahim Tatlises) و اورهان گنجه‌بای(OrhanGencebay)هستند.

موسیقی مذهبی(IlahilerMuzigi)

آمیختگی موسیقی عثمانی با موسیقی مذهبی ترکیه به گونه‌ای است که جداسازی آنها را سخت می‌سازد. از تفاوت‌های آنها تنها می‌توان به کارکرد، اشعار متفاوت و همچنین میزان استفاده از سازهای گوناگون اشاره کرد. بخش مهمی از موسیقی مذهبی ترکیه در اذان و قرائت قرآن جلوه دارد. ترک‌ها برخلاف ایرانیان قرآن را به شیوه عربی نمی‌خوانند و خوانش منحصربه‌فردی دارند.

موسیقی پاپ ترکی(Turk Pop Muzigi)

بیشتر نمونه‌های موسیقی پاپ که امروزه در این سرزمین تولید می‌شوند. به نسبت کم یا زیاد از عناصر فرهنگ ترکی بهره‌مندند.

موسیقی سمفونیک(Sumphonicmuzihi)

این نوع موسیقی، همان موسیقی کلاسیک اروپایی است.

ورزش

ترکیه جزء معدود کشورهایی است که مبحث ورزش در قانون اساسی‌اش آورده شده است. در بند 59 قانون اساسی ترکیه نیز آمده است: دولت باید سلامت ذهنی و جسمی شهروندان ترکیه با هر سنی را توسعه دهد و مردم را به ورزش کردن تشویق کند و از ورزشکاران موفق حمایت کند. دولت هم مکان‌های ورزشی مناسبی را در این کشور آماده کرده است و از باشگاه‌های ورزشی حمایت می‌کند. اکثر باشگاه‌های ترکیه در زمینه فوتبال فعالیت دارند. از باشگاه‌های معروف فوتبال ترکیه می‌توان به گالاتاسرای(Galatasaray)، فنرباغچه(FenerbahCe) و بشیکتاش(Besiktas) اشاره کرد. اگرچه امروزه فوتبال محبوب‌ترین رشته ورزشی در ترکیه است؛ ولی رشته‌هایی مانند کشتی، بسکتبال، والیبال، دومیدانی و مشت‌زنی نیز همچنان طرفداران خود را حفظ کرده‌اند. ورزشگاه‌های ترکیه از استانداردهای بالایی برخوردارند و برای مسابقات بین‌المللی مختلف از آنها استفاده می‌شود. به طور مثال استادیوم المپیک آتاتورک(Ataturk Olympuc) یکی از بزرگترین ورزشگاه‌های ترکیه است. این ورزشگاه در سال2002 در شهر استانبول بنا شد و در سال 2005 میزبان فینال قهرمانی باشگاه‌های اروپا بود که طی آن تیم لیورپول از انگلستان، تیم آ.ث.میلان از ایتالیا را شکست داد.

فوتبال

در سال 1923، فدراسیون فوتبال ترکیه (Turkish Football Federation)(TurkiyeFutbolFederasyonu)

تاسیس شد و در همان سال این کشور به عضویت فیفا درآمد. اولین لیگ حرفه‌ای فوتبال در ترکیه، لیگ فوتبال استانبول بود؛ این لیگ در سال 1904 آغاز به کار کرد و در سال1959 به کارش خاتمه داد. امروزه ترکیه چهارلیگ حرفه‌ای دارد. همچنین یک لیگ رقابتی هم برای زنان وجود دارد. این لیگ‌ها شامل: سوپر لیگ ترکیه(Super Lig)، لیگ دسته اول فوتبال ترکیه(Asyal .Lig)، لیگ دسته دوم فوتبال ترکیه(TFF Second League) و سوپرجام فوتبال ترکیه(Turkish Super Cup) می‌شود. تیم ملی فوتبال ترکیه برای نخستین بار، در سال1954 به جام‌جهانی در سوئیس راه یافت و در دور اول حذف شد. این تیم در جام‌جهانی2002 در کره و ژاپن موفقیت‌های چشمگیری بدست آورد. این تیم در مقابل هیچ تیمی جز برزیل(فاتح جام) مغلوب نشد و موفق گردید تا دیدار رده‌بندی پیش رود. در این دیدار ترکیه با نتیجه 3بر2 کره‌جنوبی را شکست داد و در رده سوم جهان جای گرفت. گل‌های این دیدار را هاکان‌شوکور (HakanSukur) و ایلهان مانسیز (IlhanMansiz)(دو گل) به ثمر رسانند. هاکان شوکور زننده سریع‌ترین گل جام‌جهانی 2002 است و این گل را در 11ثانیه اول بازی به ثمر رساند. تیم گالاتاسرای هم در سال2000 موفق شد قهرمان جام باشگاه‌های یوفا شود.

تیم ترکیه تابحال سه بار در دوره نهایی رقابت‌های قهرمانی اروپا حضور پیدا کرده است و در سال2008 برای اولین بار وارد مرحله نیمه‌نهایی مسابقات فوتبال قهرمانی اروپا شد.

بسکتبال

در سال‌های اخیر در ترکیه، از بسکتبال استقبال فراوانی شده است. تیم ملی بسکتبال مردان ترکیه معروف به12 دیو آدم (Dev Adam) است. این تیم 3بار در جام‌جهانی بسکتبال سال‌های 2002، 2006 و 2010 و دو بار در المپیک سال‌های1936 و 1952 حضور داشته است و بهترین مقام‌های آن ناین قهرمانی یوروبسکت 2001(جام ملت‌های بسکتبال اروپا) و نایب قهرمانی جام‌جهانی 2010 است که به میزبانی این کشور انجام شد. این تیم زیر نظر فدراسیون بسکتبال ترکیه در اتحادیه بسکتبال اروپا فعالیت می‌کند.

اتومبیل‌رانی

فدراسیون اتومبیل ترکیه در سال1991 تاسیس شد و این کشور یکی از میزبان‌های مسابقات فرمول یک(Formula On)مسابقات اتومبیل‌رانی جایزه بزرگ، است. در مسابقات فرمول یک، سال 2011، ترکیه، سباستین وتل(Sebastian Vettel) راننده آلمانی تیم ردبول به پیروزی رسید. این مسابقات در پیست 5کیلومتر و 338متری پارک استانبول برگزار شد. جاسون تاهینجی اوغلو(Jason Tahincioglu) از پر افتخارترین رانندگان فرمول یک در ترکیه است.

کشتی

کشتی در ترکیه جز ورزش‌های سنتی محسوب می‌شود و علاقه‌مندان فراوانی دارد. در ترکیه دو نوع کشتی سنتی وجود دارد: یکی کشتی سنتی روغنی ترکیه یا یاغلی‌گورش(VagliGures) است. در این نوع کشتی افراد شلواری از پوست گاومیش(Kispet) به تن کرده است و تنشان را به روغن زیتون آغشته می‌کنند. یکی از مشهورترین ورزشکاران در این رشته، شعبان یولماز است که سه سال متوالی برنده کمربند طلایی شد. کاراکاک(Karakucak)هم نوع دیگر کشتی سنتی است. افراد در این سبک شلوار گشادی از جنس کرباس به تن می‌کنند و چرب کردن بدن با روغن ممنوع است. مسابقات قهرمانی کشتی جهان(Wrestling World Championships)، معتبرترین رقابت سالیانه در ورزش کشتی، در سال‌های 1957، 1974، 1994، 1999، 2011 در ترکیه برگزار شده است و تیم ترکیه در کشتی آزاد مردان این مسابقات در سال‌های 1944، 1951، 1954، 1957، 1966 و همچنین در رشته‌ کشتی فرنگی در سال‌های 2006و 2009 قهرمان شده است. در مسابقات قهرمانی کشتی جهان در سال2011 به میزبانی استانبول، ایران با مجموع 7 مدال(4طلا، 1نقره، 2برنز) به مقام دوم رسید و ترکیه با مجموع 5مدال(1طلا، 2نقره و 2برنز) در جایگاه هفتم قرار گرفت. ترکیه در المپیک هم بسیار خوب درخشیده و موفق به کسب 28مدال طلا، 16نقره، 14برنز شده است.

وزنه برداری

وزنه‌برداری یکی از ورزش‌های موفق در ترکیه است. تا کنون وزنه‌برداران ترکیه در المپیک 10مدال را به خود اختصاص داده‌اند. از وزنه‌برداران معروف ترکیه می‌توان به این افراد اشاره کرد: نعیم سلیمان اغلو، ترک بلغاری تبار،(NaimSoleymanoglu)و هلیل موتلو(HalilMutlu)، ترک بلغاری تبار و خانم نورکان تییلان(NurcanTaylan) که یکی از رکوردهای جهانی را در المپیک تابستانی 2004 در دسته 48 کیلوگرم شکست. این زن نخستین زن وزنه‌بردار ترک است که توانست مدال طلای المپیک را از آن خود سازد.

دومیدانی

دومیدانی یکی دیگر از ورزش‌های محبوب در ترکیه است. مقام سوم المپیک 1948 لندن در پرش سه گام، توسط روحی‌ساری‌آلپ(RuhiSarialp) و مقام چهارم در دوی ماراتن در بازی‌های المپیک 1966 مکزیک، توسط اسماعیل آکچای(Ismail AkCay) از بزرگترین موفقیت‌های کسب شده، ترک‌ها در رشته دو و میدانی است. سوریا ایهان(SureyyaAyhan) دونده ترک در سال 2003 رکورد جدیدی را در دو 1500متر و الوان آبیلیگیس(EnvanAbeylegesse) در سال 2004 رکورد جدیدی را در 5000متر در جهان ثبت کرد. همچنین آبیلیگیس در المپیک 2008چین دو مدال نقره را از آن خود کرد.

ترکیه در المپیک

ترکیه برای اولین بار در سال 1908در بازی‌های المپیک تابستانی و در سال 1936 در بازی‌های المپیک زمستانی شرکت نمود. اولین مدال طلای ترکیه متعلق به یاشار آرکان(YasarErkan) در المپیک 1936 برلین آلمان و در ورزش کشتی است. کمیته ملی المپیک(National Olympic Committee)در سال 1908 در این کشور تاسیس و در سال 1911 به رسمیت شناخته شد. ترکیه در المپیک تابستانی 2008 پکن، با 67شرکت کننده، موفق به کسب 1طلا، 4نقره و 3برنز و مجموع 8مدال شد و در رده 37 دنیا قرار گرفت. ایران در این مسابقات با55 شرکت‌کننده و کسب 1طلا و 1برنز، در مجموع 2مدال به مقام51 دست یافت.

در المپیک زمستانی2010 ونکوورگانادا با 5شرکت‌کننده، مدالی کسب نکرد. ترکیه در المپیک تابستانی 2012لندن، با 114شرکت‌کننده، موفق به کسب 2طلا، 2نقره و 1برنز و مجموع 5مدال شد و در رده32 دنیا قرار گرفت. ایران با 21مدال، 5طلا، 4نقره و 3برنز در رده هفدهم ایستاد.

واحـــدپول

واحد پول ترکیه لیر (Lira)و هر لیر معادل 100قروش(Kurus) است. اولین لیر ترک در سال 1843 و به عنوان لیره عثمانی منتشر شد پیش از ورود اسکناس، به پول عثمانی که از جنس طلا بود، لیره زرد گفته می‌شد.

در گذشته ارزش برابری لیر ترکیه بسیار پایین بود و با توجه به تورم زیاد، ارزش آن به مرور کمتر می‌شد؛ به طوری که دولت تصمیم گرفت از تاریخ 28 ژانویه2005، شش صفر از واحد پول ترکیه کم کند. به این تربیب هر لیر جدید ترک برابر با یک میلیون لیر قدیم شد. به خاطر از بین بردن ناهماهنگی‌ها در مسائل حقوقی و اقتصادی، این واحد پولی را به طور موقت، لیر جدید نامیدند. لیر ترک، از ابتدای سال 2009 میلادی به جی لیر جدید ترکیه وارد بازار شد. لیر ترک به صورت اسکناس‌های200، 100، 50، 20، 10 و 5 لیره می‌باشد. سکه‌های این واحد پولی شامل سکه‌های یک لیره‌ای، 50 قروشی، 25 قروشی، 10قروشی، 5قروشی و یک قروشی می‌باشند. در دی ماه 1391، قیمت رسمی لیر ترکیه(TRY) معادل 6881 ریال ایران و 0,56 دلار آمریکا و 0,42 یورو است؛ که با نرخ بازار تفاوت دارد.

حمـــل‌ونقـــل

ترکیه از نظر حمل‌ونقل مسافر و کالا در جهان جایگاه ویژه‌ای دارد. موقعیت جغرافیایی ترکیه، به دلیل قرار گرفتن در محل تلاقی دو قاره آسیا و اروپا و همچنین گذرگاه ارتباطی برای کشورهای حوزه دریای سیاه با دیگر کشورها، اهمیت فراوانی دارد.

حمل‌ونقل هوایی

ترکیش ایرلاین(Turkish Airlines)(Turk HavaYollari) در سال 1933،به دستور آتاتورک، زیر نظر وزارت دفاع آن کشور آغاز به کار نمود. این شرکت در آن زمان بزرگترین شرکت هواپیمایی در خاورمیانه محسوب می‌شد. ترکیش ایرلاین به نقاط مختلف ترکیه و همچنین به اروپا، خاورمیانه، خاوردور، آفریقا و آمریکا پرواز دارد و همچنین این کشور پروازهایی از شهرهای تهران، شیراز، تبریز و مشهد به ترکیه دارد.

در سال 2010 ترکیه 99فرودگاه داشته است. در بین فرودگاه‌های ترکیه، فرودگاه بین‌المللی آتاتورک در استانبول با 3/37 میلیون مسافر در سال 2011، در رتبه سی‌ام جهان و در رتبه اول ترکیه قرار دارد. در حال حاضر، نزدیک به40 شرکت هوایی ترک و خارجی، فرودگاه‌های ترکیه را به نقاط دیگر جهان مرتبط می‌سازند.

هر روز پروازهای خطوط مختلف هوایی از ایران به ترکیه انجام می‌شود؛ البته در پروازها و شرکت‌های هوایی تغییراتی در طی زمان انجام می‌شود وبرای اطلاع از پروازها لازم است از سایت‌های فرودگاه‌ها . شرکت‌های هوایی استفاده کرد. همچنین پروازهایی هم به صورت فصلی و چارتر وجود دارند.

راه‌آهن

این کشور سیستم راه‌آهن پیشرفته‌ای دارد. راه‌آهن ودلتی جمهوری ترکیه (State Railways of the Republic of Turkey)، با نام اختصاری TCDD، کنترل راه‌آهن را به عهده دارد. ساخت اولین خط آهن ترکیه در سال 1866آغاز شد. همچنین دولت ترکیه، تشکیلاتی را در سال 1927راه‌اندازی کرد تا کنترل خطوط ریلی درون مرزهای جمهوری ترکیه که پس از تجزیه امپراطوری عثمانی باقی‌مانده بود را در دست بگیرد و خطوط جدیدی را ایجاد کند. مجموع طول خطوط راه‌آهن در سال 2011 حدود 8700کیلومتر بوده و در رتبه 24 جهان قرار دارد و مالکیت آنها دولتی است. ایران با 8442کیلومتر خط آهن رتبه 26 را دارد. حدود 2,274کیلومتر از خطوط راه‌آهن ترکیه نیز برقی است. همچنین بین استانبول و آنکاراقطارهای تندرو نیز، علاوه بر قطار معمولی، وجود دارد. پروژه‌های دیگری هم برای ایجاد قطار تندرو بین شهرهای اصلی ترکیه در دست اجراست. این خطوط شهرهای مهم ترکیه را به یکدیگر متصل می‌کنند.

ترکیه از طریق راه‌آهن با کشورهای بلغارستان، یونان، سوریه و ایران در ارتباط است. شبکه خطوط راه‌آهن ایران، از مسیر دریاچه وان، ایران را به ترکیه متصل می‌سازد و قطارهایی نیز در مسیر تهران، تبریز، وان، استانبول تردد می‌کنند. خطوط ریلی ایران ترکیه در دریاچه وان به انتها می‌رسد و مسافرین باید از طریق قایق(free Boat) به سمت دیگر دریاچه رفته و سوار قطار دیگری شوند.

جاده‌ها

ترکیه تا سال 2008، 352,064هزار کیلومتر مسیر جاده‌ای داشت(در رده 19 دنیا). در سال‌های اخیر ترکیه از نظر جاده‌های گوناگون رشد وتوسعه قابل ملاحظه‌ای داشته؛ به طوری که این جاده‌ها، هم پشتوانه مناسبی برای بخش‌های مختلف اقتصادی ترکیه بوده و هم امکان تردد مناسب شهروندان را فراهم کرده است. همچنین ترکیه درآمد بالایی از ترانزیت کالا و مسافر از طریق جاده‌های خود کسب می‌کند.

بنادر و کشتیرانی

مسیرهای داخلی قابل کشتیرانی ترکیه در حدود 1,200کیلومتذ است(در رده 51 دنیا). سازمان کشتیرانی در زمان امپراطوری عثمانی به وجود آمد و تا سال 1925 نیز به کار خود ادامه داد. در حال حاضر سه سازمان کشتیرانی دولتی امور حمل‌ونقل در دریاها را به عهده دارند. خطوط کشتیرانی دولتی و خصوصی ترکیه، با بیش از یک هزار کشتی بزرگ، شمار عظیمی مسافر و حجم بار بسیاری را جابجا می‌کنند. بنادر عمده از لحاظ ظرفیت بارگیری عبارتند از: استانبول در دریای مرمره، ازمیر در دریای اژه، سامسون(Samsun)، زونگولداک(Zonguldak)، هوپا(Hopa)، گیرسون(Giresun) و ترابوزان(Trabzon) در دریای سیاه، آنتالیا، مرسین(Mersin) و اسکندرون(Iskenderun) در دریای مدیترانه.

معرفی برترین دانشگاه‌های ترکیه به تفکیک رشته

تعداد دانشجویان بین‌المللی که کشور ترکیه را برای تحصیل برمی‌گزینند روز به روز در حال افزایش است. این روند از سال ۲۰۱۵ با افزایش چشمگیری همراه بوده است و اکنون در حدود ۶۵۰٫۰۰۰ دانشجوی خارجی در ترکیه تحصیل می‌کنند که نشان‌دهنده روند رو به رشد این کشور به عنوان مقصد تحصیلی به شمار می‌آید. این امر نیز سبب شده که کیفیت آموزش عالی در ترکیه با سرعت خوبی به پیش برود. بیش از ۲۰۰ دانشگاه در ترکیه وجود دارد که بیشتر آن‌ها دولتی هستند و تعداد قابل توجهی تازه تاسیس شده‌اند.

نخستین دانشگاه خصوصی ترکیه دانشگاه بیلکنت Bilkent است که در سال ۱۹۸۴ میلادی احداث گردید. در میان دانشگاه‌های نسبتا جدید ترکیه می‌توان از دانشگاه بین‌المللی آنتالیا AIU نام برد که نخستین دانشجویان خود را در سال تحصیلی ۲۰۱۲-۲۰۱۳ میلادی پذیرفت.

با برترین دانشگاه‌های ترکیه آشنا شوید

در آخرین نتایج به دست آمده از رنکینگ جهانی QS، دانشگاه‌های ترکیه در رتبه ۴۳ جهان قرار گرفته‌اند. از این میان ده دانشگاه ترکیه در رنکینگ QS سال ۲۰۱۹ دیده می‌شوند. بیشتر این دانشگاه‌های برتر در شهرهای استانبول و آنکارا واقع شده‌اند که دو شهر بزرگ این کشور برشمرده می‌شوند. دانشگاه‌های فنی خاورمیانه Middle East Technical University، دانشگاه بیلکنت Bilkent University و دانشگاه حاجت‌تپه که هر سه در میان ۵۰ دانشگاه برتر جهان قرار دارند، در شهر آنکارا واقع شده‌اند. دانشگاه‌های بغازیچی، کوچ، دانشگاه سابانچی، دانشگاه فنی استانبول و دانشگاه استانبول نیز در شهر استانبول قرار گرفته اند که در میان ۳۰ دانشگاه برتر جهان جای دارند.

دانشگاه فنی خاورمیانه Middle East Technical University (METU)

دانشگاه فنی خاورمیانه در پایتخت این کشور یعنی شهر آنکارا واقع شده و در رنکینگ امسال EECA در رتبه ۸ قرار گرفته است. این دانشگاه که در رشته‌های علوم طبیعی و اجتماعی تخصص دارد در سال ۱۹۶۵ میلادی تاسیس گردید و سبب افزایش اعتبار دانشگاهی کشور ترکیه و کشورهای خاورمیانه شد. امروزه در حدود ۳۱٫۰۰۰ دانشجو در در این دانشگاه تحصیل می‌کنند که بسیاری از آن‌ها برای یک ترم یا یک سال در این دانشگاه مهمان شده‌اند. پذیرفته شدن در این دانشگاه کار آسانی نیست چرا که از میان ۱٫۵ میلیون شرکت‌کننده سالانه این دانشگاه، تنها ۱٫۵ درصد از بهترین‌ها، امکان ورود به آن را پیدا می‌کنند. بیشتر درس‌ها در این دانشگاه به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند. برای آشنایی کلی با آزمون‌های زبان ورودی دانشگاه‌های ترکیه این لینک را مطالعه بفرمایید. دانشگاه فنی خاورمیانه

دانشگاه بغازیچی Boğaziçi Üniversitesi

دانشگاه بغازیچی نیز در رنکینگ EECA در رتبه ۱۰ قرار گرفته است. این دانشگاه در سال ۱۸۶۳ میلادی تحت عنوان کالج رابرت Robert College تاسیس گردید و نخستین دانشگاه آمریکایی بود که در خارج از آمریکا احداث شد. دانشگاه بغازیچی در شهر استانبول و در نزدیکی تنگه بُسفور Bosphorus و قلعه تاریخی روملی‌حصار Rumelihisar قرار دارد. بیشتر دروس در این دانشگاه به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند و از حیث مطالب آموزش عالی در ارتباط تنگاتنگی با سیستم آموزش عالی آمریکا دارد.

دانشگاه بغازچی ترکیه

دانشگاه کوچ Koc University

دانشگاه کوچ که اخیرا رتبه ۱۲ رنکینگ منطقه‌ای EECA را به خود اختصاص داده در سال ۱۹۹۳ میلادی تاسیس گردید. نام این دانشگاه از نام موسس آن گرفته شده است. دانشگاه کوچ با ارائه ۲۲ برنامه آموزشی برای دوره کارشناسی، ۳۲ برنامه برای دوره کارشناسی ارشد و ۱۸ برنامه برای دوره دکترا یکی از برترین موسسات آموزش عالی ترکیه و برترین‌های جهان به شمار می‌آید. در حال حاضر در حدود ۵٫۵۰۰ دانشجو در این دانشگاه تحصیل می‌کنند. برای ورود به دانشگاه کوچ رقابت سختی میان متقاضیان وجود دارد.

داشگاه بیلکنت Bilkent University

دانشگاه بیلکنت که در رنکینگ EECA سال ۲۰۱۹ رتبه ۱۴ را به خود اختصاص داده از نام bilim kenti گرفته شده که در زبان ترکی به معنای "شهر علم و آموزش" است. بیلکنت نخستین دانشگاه خصوصی ترکیه است که در سال ۱۹۸۴ میلادی تاسیس شد. این دانشگاه وسیع‌ترین کتابخانه آکادمیک کشور ترکیه را در خود جای داده است و از مراکز پیشرفته در زمینه پژوهش به شمار می‌آید. در حدود ۱۳٫۰۰۰ دانشجو در این دانشگاه و در ۹ دانشکده آن تحصیل می‌کنند که بسیاری از آنها دانشجویان بین‌الملل هستند.

دانشگاه سابانچی Sabanci University

دانشگاه سابانچی که پنجمین دانشگاه برتر ترکیه است در شهر استانبول قرار دارد و در رنکینگ EECA امسال نیز عدد ۱۸ را به خود اختصاص داده است. این دانشگاه که یکی از دانشگاه‌های جدید ترکیه به شمار می‌رود در سال ۱۹۹۹ میلادی تاسیس گردید و اکنون در حدود ۴۰۰۰ دانشجو در آن تحصیل می‌کنند. در دانشکده مهندسی و علوم طبیعی FENS، دانشکده هنر و دانشکده علوم اجتماعی FASS، در دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دروس خود را ارائه می‌دهد. حدود ۴۲ درصد از دانشجویان لیسانس این دانشگاه موفق به اخذ بورسیه برای ادامه تحصیل می‌شوند.

برترین دانشگاه‌های پزشکی ترکیه

آن‌چه برخی از دانشگاه‌های ترکیه را به برترین آن‌ها در زیر شاخه‌های پزشکی تبدیل کرده است، توانایی این دانشگاه‌ها در زمینه‌های پژوهشی و تحقیقاتی است. موضوعات پژوهش در این دانشگاه‌ها شامل بیهوشی، قلب و داخلی، گوش و حلق و بینی، زنان، چشم، رادیولوژی و جراحی می‌شود. دانشگاه‌های برتر رشته پزشکی در کشور ترکیه از قرار ذیل هستند:

دانشگاه حاجت‌تپه Hacettepe University
دانشگاه استامبول Istanbul University
دانشگاه آنکارا Ankara University
دانشگاه اژه Ege
دانشگاه مارمارا یا مرمره Marmara University
دانشگاه دوکوز ایلول Dokuz Eylul University
دانشگاه قاضی Gazi University
دانشگاه کوچ Koc University
دانشگاه آک دنیز Akdeniz University

برترین دانشگاه‌های مهندسی ترکیه

دانشگاه‌هایی که در این بخش به بررسی آن‌ها می‌پردازیم، در زمینه‌های پژوهشی قوی هستند. این دانشگاه‌ها در رشته‌های مهندسی هوا و فضا، مهندسی مکانیک، مهندسی الکترونیک و مهندسی عمران دایر هستند و تمامی آن‌ها مفاهیم پایه مهندسی و ریاضیات را ارائه می‌دهند. دانشگاه‌های برتر مهندسی کشور ترکیه از قرار ذیل هستند:

دانشگاه فنی استانبول Istanbul Technical University
دانشگاه فنی خاورمیانه Middle East Technical University
دانشگاه بغاریچی Boğaziçi Üniversitesi
دانشگاه یلدیز Yildiz Teknik University
دانشگاه فرات Firat University
دانشگاه حاجت‌تپه Hacettepe University
دانشگاه بیلکنت Bilkent University
دانشگاه قاضی Gazi University
دانشگاه فنی کارادنیز Karadeniz Teknik University
دانشگاه اژه Ege University

برترین دانشگاه‌های علوم انسانی ترکیه

بیشتر رشته‌های علوم انسانی و در مقطع کارشناسی دوره‌هایی چهار ساله هستند که تقریبا در تمام دنیا و بر اساس استانداردهای تحصیلی، شباهت‌های زیادی به هم دارند. دوره‌های کارشناسی در ترکیه را می‌توان در دانشگاه‌های دولتی، خصوصی و به صورت آنلاین نیز گذراند. بسیاری از دانشگاه‌های ترکیه اعم از دولتی و خصوصی، در پروژه تبادل دانشجو در محدوده اروپا فعال هستند که از آن جمله برنامه‌ها می‌توان به سقراط Socrates، اراسموس Erasmus و سایر برنامه‌های مشابه اشاره کرد. برخی از دانشگاه‌های ترکیه نیز با دانشگاه‌های غیر اروپایی تبادلاتی دارند. برترین دانشگاه‌های ترکیه در سال ۲۰۱۹ که در رشته‌های علوم انسانی فعال هستند می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

دانشگاه تِد Ted University و در رشته زبان و ادبیات انگلیسی
دانشگاه بیلکنت Bilkent University در رشته‌های ادبیات و مطالعات آمریکا، باستان‌شناسی، زبان و ادبیات انگلیسی و فلسفه
دانشگاه Hasan Kalyoncu University در رشته آموزش زبان انگلیسی
دانشگاه کوچ Koc University در رشته ادبیات انگلیسی و ادبیات تطبیقی
دانشگاه Istanbul Sehir University در رشته تاریخ، فلسفه و مطالعات اسلامی
دانشگاه Bahcesehir University در رشته آموزش زبان انگلیسی

برترین برنامه‌های دوره کارشناسی ارشد رشته‌های علوم انسانی را در این وب سایت دنبال کنید.

برترین دانشگاه‌های هنر ترکیه

با توجه به توسعه صنعت سینما و نمایش در کشور ترکیه، رشته‌هایی همچون هنرهای نمایشی طرفداران فراوانی را در دانشگاه‌های این کشور پیدا کرده است. علاوه بر این هنرهای تجسمی نیز با پیشرفت‌های چشمگیری در این کشور همراه بوده که برای کسب اطلاع بیشتر از ۱۹ برنامه برتر آموزشی در این زیر گروه می‌توانید به این لینک مراجعه نمایید. پنج دانشگاه برتر ترکیه که در آن هنرهای نمایشی آموزش و مدرک کارشناسی آن به علاقمندان اعطا می‌گردد عبارتند از: